بیماری مزمن کلیه یک عبارت کلی برای بیان اختلالات موثر بر ساختمان و عملکرد کلیه است. اختلاف در بیان بیماری مربوط به علت، شدت، و سرعت پیشرفت بیماری است. مراحل اولیه بیماری مزمن کلیه اغلب بدون علامت است، و در حین بررسی بیماری های همراه، شناسایی شده و بیشتر اوقات قابل برگشت است. بیماری سریع پیشرونده کلیه منجر به نارسایی کلیه در عرض چند ماه می شود، ولی بیشتر بیماری ها در عرض چند سال یا چند دهه منجر به نارسایی کلیه می شوند و بعضی بیماران در طول سال ها پی گیری، پیشرفت به سوی نارسایی کلیه ندارند.
بیماری مزمن کلیه به آلبومینوری ( دفع آلبومین بیش از ۳۰ میلی گرم بر گرم ادرار) یا کاهش عملکرد کلیه ( میزان تراوش گلومرولی کمتر از 60 میلی لیتر در دقیقه بر 1.73 متر مربع ) برای مدت سه ماه یا بیشتر گفته می شود. بعلت نقش اساسی میزان تراوش گلومرولی در ایجاد عوارض، این بیماری به پنج مرحله تقسیم می شود: بیشتر از 90 میلی لیتر در دقیقه بر 1.73 متر مربع به همراه آلبومینوری (مرحله 1)، 89-60 میلی لیتر بر 1.73 متر مربع به همراه آلبومینوری ( مرحله 2)، 59-30 میلی لیتر در دقیقه بر 1.73 متر مربع (مرحله 3)، 29-15 میلی لیتر در دقیقه بر 1.73 متر مربع، و کمتر از 15 میلی لیتر در دقیقه بر 1.73 متر مربع ( مرحله 5). یافته های مطالعات تجربی و بالینی نقش مهم پروتئنوری در پاتوژنز پیشرفت بیماری را نشان می دهد. مطالعات اپیدمیولوژی متعدد رابطه بین افزایش آلبومینوری و مرگ ومیر و پیامد بیماری کلیه، بعلاوه و غیر مرتبط با کاهش میزان تراوش گلومرولی و عوامل خطر بیماری قلبی عروقی را نشان می دهد.
نارسایی کلیه بدترین پیش آمد بیماری مزمن کلیه است و نشانه های آن معمولا ناشی از عوارض کاهش عملکرد کلیه می باشد. وقتی که نشانه ها شدید باشد فقط با دیالیز یا پیوند قابل درمان است و این نارسایی کلیه به نام بیماری مرحله نهایی کلیه اطلاق می شود. نارسایی کلیه به میزان تراوش گلومرولی کمتر از 15 میلی لیتر در دقیقه بر 1.73 متر مربع یا نیاز به درمان با دیالیز یا پیوند تعریف می شود. پیامد های ناشی از کاهش عملکرد کلیه نظیر افزایش بیماری قلبی عروقی، ضایعه حاد کلیه، اختلال شناختی و آسیب عملکرد فیزیکی می باشد. عوارض در هر مرحله از بیماری مزمن کلیه می تواند رخ دهد که منجر به مرگ یا پیشرفت به نارسایی کلیه می شود. عوارض می تواند ناشی از اثرات نامطلوب مداخله برای پیشگیری و درمان بیماری مزمن کلیه نیز باشد.
در کشور های توسعه یافته، علت بیماری مزمن کلیه سن بالا، دیابت، پرفشاری خون، چاقی و بیماری قلبی عروقی می باشد. ولی تشخیص دقیق علت بیماری اغلب مشکل است. در کشور های در حال توسعه، علل شایع بیماری مزمن کلیه همچنین شامل بیماری های گلومرولی و بیماریهای لوله ای ناشی از عفونت ها و عوارض ناشی دارو ها و سموم هستند.
